Isang kapaki-pakinabang nagawain ang pagbabasa at panonood. Sa pamamagitan kasi ng mga ito, nadaragdagan ang kaalaman ng tao at lumalawak ang saklaw ng pagkatuto di lamang sa sariling kultura, kapaligiran, at pamumuhay kundi sa mga lugar sa ibayong-dagat at rnaging sa labas ng ating daigdig.
Ang sintesis (synthesis) ay nagmula sa salitang Griyego na syntithenai na ang ibig sabihin sa Ingles ay put together o combine (Harper 2016). Makikita ang prosesong ito sa mga pagkakataong, halimbawa, pag-uusap tungkol sa nabasang libro kung kailan hindi posible ang pagbanggit sa bawat kabanata at nilalaman ng mga ito upang makuha lamang ang kahulugan, layunin, at kongklusyon ng libro.
Madalas na nalilimitahan ng oras ang pagbabahagi ng kaalaman sa iba’t ibang dahilan. Maaaring oras sa klase, oras ng kuwentuhan, o sukat ng panahon para sa pagsulat at pagbasa ng artikulo kung nasa anyong babasahin ang pagbibigay ng kaalaman. Sa ganitong kalagayan, makikita ang kahalagahan na rnatutuhan ang paraan ng paglalagom o pagbubuod na tinatawag na pagbibigay ng sintesis.
Sa madaling pagpapaliwanag, ang sintesis ay ang pagsasama-sama ng mga impormasyon, mahahalagang punto, at ideya upang mabuod ang napakahabang libro, mabuo ang isang bagong kaalaman, at maipasa ang kaalamang ito sa sandaling panahon lamang.
- Walang sawang lumangoy at naglaro ang mag-ina sa dagat.
- Pagkadating sa resort ay agad na nagyaya ang kanyang anak na maligo sa dagat.
- Bilang pagbawi sa tatlong taong hindi nila pagkikita ng kanyang anak ay naipangako niyang dadalhin niya ito sa isang mamahaling resort, ang Amanpulo.
- Masayang-masaya ang mag-ina sa ganoong sitwasyon nang bigla na lamang silang napahinto sa biglang pagdilim ng kapaligiran.
- Maagang gumising ang ina upang mag-empake ng mga damit na dadalhin.
- Niyakap nang mahigpit ng ina ang kanyang anak.
- Tumingin siya sa itaas at nakita niya ang malaking ipo-ipong pababa sa gitna ng dagat.
- Nakikita nilang Iumalaki ang alon kaya mabilis silang umahon sa dalampasigan.
- Bagama’t sila ay nakaahon sa dalampasigan, biglang rurnagasa ang higanteng alon at sila ay sinaklot at tinangay.
- Matapos ang pangyayari, kasama sila sa mga biktima ng trahedya na laman ng sariwang balita.
Paano nakatulong ang mga hanay ng maiikling pangyayari upang ipahayag ang kaisipan ng maikling kuwento?
- Basahing mabuti ang kabuoang anyo at nilalaman ng teksto. Kung hindi pa lubos na nauunawaan ay ulit-ulitin itong basahin.
- Mapadadali ang pag-unawa sa teksto kung isasangkot ang lahat ng pandama dahil rnaisasapuso at mailalagay nang wasto sa isipan ang rnahalagang diwa ng teksto.
- Isaalang-alang ang tatlong uri ng pagsusunod-sunod ng mga detalye.
- Sekwensiyal—pagsusunod-sunod ng mga pangyayari sa isang salaysay na ginagamitan ng mga panandang naghuhudyat ng pagkakasunod-sunod tulad ng una, pangalawa, pangatlo, susunod, at iba pa.
- Kronolohikal—pagsusunod-sunod ng mga impormasyon at mahahalagang detalye ayon sa pangyayari.
- Prosidyural—pagsusunod-sunod ng mga hakbang o proseso ng pagsasagawa.
- Maaari ding isaalang-alang ang mga bahagi ng teksto: ang una, gitna, at wakas.
- Gamitin din ang proseso sa pagsulat para sa maayos na anyo ng teksto at sistematikong pagsulat.
- Ano ang buod o sintesis?
- Bakit kailangang matutuhan ang paraan ng pagbubuod?
- Paano nagagamit ang tatlong uri ng pagsusunod-sunod ng mga detalye sa pagbubuod?
- Ano ang naitutulong ng maayos na pagsusunod-sunod ng mga detalye o pangyayari sa mabisang pakikipagtalastasan, pasulat man o pasalita?
- Paano mo iuulat ang isang pangyayaring iyong nasaksihan sa payak na paraan? Bakit?